Παρασκευή 1 Ιουλίου 2022

Εορτή των Αγίων Αναργύρων της Σποδιάνας

Παρουσίαση: Αθανάσιος Ν. Στάμος

Την πρώτη Ιουλίου κάθε χρόνο, γιορτάζει το ομώνυμο εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων, που αναστηλώθηκε το 1985 από εράνους και προσωπική εργασία των ευσεβών κατοίκων του χωριού μας. Προς Τιμή των Αγίων, παραθέτω το παρακάτω ιστορικόν από το διαδικτυακό χώρο PRO NEWS.

Οι Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός είχαν πραγματοποιήσει την πρώτη μεταμόσχευση ποδιού στη ιστορία. Ιστορικοί γιατροί αποδίδουν στους Άγιους Ανάργυρους, Κοσμά και Δαμιανό την πρώτη επέμβαση μεταμόσχευσης στην ιστορία και μάλιστα... ποδιού που είχε ακρωτηριαστεί από γάγγραινα!
Ο κ. Βασίλειος Κέκης, καθηγητής της χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντής χειρουργός του “Ιατρικού Κέντρου Αθηνών”, έζησε στη Βοστόνη Αμερικής το 1962, μια έντονη θρησκευτική εμπειρία, σε σχέση με θαυμαστές θεραπείες των Αγίων Αναργύρων, τις οποίες αναφέρουμε στη συνέχεια, όπως τις κατέγραψε ο ίδιος, προς δόξαν του Θεού και τιμή των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού.

Τον Μάιο του 1962 μετεφέρετο επειγόντως στο τμήμα ατυχημάτων του Γενικού Νοσοκομείου της Μασσαχουσέτης (Mass. General Hospital) στη Βοστόνη Αμερικής, ένα μικρό αγόρι ηλικίας δώδεκα ετών, στο οποίο είχε αποκοπεί το δεξί του χέρι κατόπιν τροχαίου ατυχήματος. Μετά από επιτυχή χειρουργική επέμβαση επετεύχθη η ανασυγκόλληση του άκρου και μετά από λίγο καιρό ο μικρός μαθητής επανήλθε στην ομάδα μπέιζμπολ-μπολ του σχολείου του! Μετά την επιτυχία αυτή ο ημερήσιος και περιοδικός τύπος της Αμερικής θέλησε να λάβει λεπτομέρειες για το γεγονός και γι΄ αυτό από το Νοσοκομείο οργανώθηκε Press conferences μετά των ιατρών χειρουργών, οι οποίοι έλαβαν μέρος στην εγχείρηση αυτή. Κατ΄ αρχήν ένας από τους δημοσιογράφους ρώτησε εάν το Mass. General Hospital διεκδικούσε την προτεραιότητα για ένα τέτοιο είδος χειρουργικής επέμβασης.

Τότε προς έκπληξη όλων, ο διευθυντής του Νοσοκομείου, χειρούργος E. D. Churchill απάντησε ως εξής: "Όχι, δεν διεκδικούμε τέτοια προτεραιότητα, διότι μια άλλη ομάδα γιατρών, οι Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός, περί το 400 μ.Χ. ακρωτηρίασαν το κάτω άκρο ενός άνδρα, το οποίο έπασχε από γάγγραινα και το αντικατέστησαν με ενός άλλου υγιούς μέλους από έναν Άραβα, ο οποίος μόλις είχε πεθάνει”! Το περιοδικό του M. G. H. δημοσίευσε τότε ένα ζωγραφικό πίνακα του 14ου αιώνα με θέμα "Το θαύμα του Μαύρου Ποδιού", των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού. Το ιατρικό περιοδικό Spectrum της εταιρείας “Pfizer”, θέλοντας να δημοσιεύσει έναν έγχρωμο πίνακα με το θαύμα, ανακάλυψε ότι υπάρχουν πλέον των 1.500 ζωγραφικών πινάκων της εποχής της Αναγέννησης στα διάφορα μουσεία και Εκκλησίες της Ευρώπης, οι οποίοι απεικονίζουν το γεγονός της μεταμόσχευσης του μέλους από τους αγίους Κοσμά και Δαμιανό. Τους πίνακες αυτούς τους βρίσκει σήμερα ο επισκέπτης στο Μουσείο του Αγίου Μάρκου στη Βενετία της Ιταλίας. Πλείστοι άλλοι υπάρχουν στην Πινακοθήκη του Μονάχου, την Ακαδημία της Φλωρεντίας, το Λούβρο των Παρισίων και σε διάφορες Εκκλησίες της Ευρώπης.

Και στην Ελλάδα, στην Εκκλησία των Αγίων Αναργύρων Βέροιας βρίσκεται μια αγιογραφία-τοιχογραφία που απεικονίζει το θαύμα του “Μαύρου ποδιού”.Σήμερα εικόνες του θαύματος του "μαύρου ποδιού" μπορούμε να βρούμε στις πρώτες σελίδες των περισσοτέρων κλασσικών βιβλίων που αφορούν στη μεταμόσχευση με σχόλια σχετικά για την πρώτη γνωστή και επιτυχή μεταμόσχευση έστω και υπό την αναφορά ενός θαύματος.

Οι δίδυμοι αδελφοί Κοσμάς και Δαμιανός γεννήθηκαν τον 3ο μ.Χ. αιώνα από γονείς Χριστιανούς και έζησαν στην περιοχή της Κιλικίας-Μικράς Ασίας.Σπούδασαν ιατρική και άσκησαν το ιατρικό επάγγελμα ταξιδεύοντας ανά την χώρα κηρύττοντας συγχρόνως τον Χριστιανισμό. Δεν έπαιρναν αμοιβή -αργύρια- κατά την άσκηση του επαγγέλματος γι΄ αυτό έλαβαν και την προσωνυμία Ανάργυροι.  Ταχύτατα η φήμη τους διαδόθηκε σε όλη την Μ. Ασία από τις θαυματουργικές θεραπείες τις οποίες πραγματοποιούσαν.

Από φόβο μήπως και κερδίσουν Χριστιανούς μεταξύ των υπηκόων του, ο Ρωμαίος Διοικητής της περιοχής Λυσίας, επί αυτοκρατορίας του Διοκλητιανού, τους κάλεσε όπως προσφέρουν δημόσια θυσίες στους Ρωμαϊκούς θεούς. Επειδή αρνήθηκαν να υπακούσουν στη διαταγή του Λυσία, θανατώθηκαν με αποκεφαλισμό.

Πολύ λίγα είναι γνωστά γι΄ αυτούς. Ακόμα και τα λίγα γνωστά γεγονότα είναι συνυφασμένα με πολλά θαύματα τα οποία ακολούθησαν μετά τον αποκεφαλισμό τους. Πολύ νωρίς από το θάνατό τους κυκλοφόρησε η φήμη θαυμάτων θεραπείας που έγιναν στον τάφο τους στην Cyrus της Βορείου Συρίας πλησίον του περίφημου ναού του Ασκληπιού. Ασθενείς -Χριστιανοί και άπιστοι ανεξαρτήτως- πραγματοποιούσαν ταξίδια για να επισκεφθούν τον τάφο των Αγίων και να κοιμηθούν σε αυτόν ελπίζοντας σε ίαση κατά τη διάρκεια της νύχτας. Δύο αιώνες αργότερα, ο Αυτοκράτορας Ιουστινιανός διεκήρυττε ότι ο ίδιος είχε θεραπευτεί από θαύμα των Αγίων, μετέφερε τα λείψανά τους από την Cyrus στην Κωνσταντινούπολη, στο ναό τον οποίο έκτισε γι΄ αυτούς. Οι Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός θεωρούνται προστάτες Άγιοι των ιατρών και των φαρμακοποιών, η δε Εκκλησία μας εορτάζει την μνήμη αυτών την 1η Νοεμβρίου και την 1η Ιουλίου.

Το ξωκκλήσι των Αγίων Αναργύρων της Σποδιάνας

Το βαθύ θρησκευτικό συναίσθημα ορισμένων κατοίκων του χωριού μας αποδεικνύεται κυρίως και από την αγάπη τους για την αναστήλωση των κατεστραμμένων εκκλησιών από τους βάρβαρους κατακτητές της χώρας μας. Ήταν και αυτό ένα μέσον από τους κατακτητές να αποκόψουν τους υποτελείς τους από τις προαιώνιες αξίες και τον πολιτισμό τους, και να τους αναγκάσουν να αφομοιωθούν μαζί τους και μαζί με τις άλλες καταστροφές και τους σκληρούς νόμους που επέβαλλαν ήταν και η καταστροφή των εκκλησιών που βρισκόντουσαν σε κάποια απόσταση από το χωριό  τα γνωστά εξωκκλήσια, επειδή πίστευαν ότι αυτά αποτελούσαν ορμητήρια και αποθήκες υλικού πολέμου των υπόδουλων Ελλήνων.
Τα κατεστραμμένα αυτά εξωκκλήσια παρέμειναν στην αφάνεια για αρκετούς αιώνες μέχρι που τα τελευταία χρόνια  μερικοί κάτοικοι του χωριού μας αποφάσισαν με δική τους πρωτοβουλία να ξεκινήσουν διαδοχικά  την αναστήλωσή τους.  Με πρωτοβουλία της Γεωργίας Παπαστάμου Αλιχού με καταγωγή από το χωριό μας ανέλαβε ο σύζυγός της  Βασίλειος Αλιχός μαζί με τον Αντώνη Γουρδούπιι (Τσουτσαντώνη) να σχηματίσουν επιτροπή και από  σχετικούς εράνους που διενήργησαν μεταξύ των κατοίκων  αγόρασαν τα οικοδομικά υλικά και με αρκετή προσωπική και εθελοντική εργασία κατάφεραν το 1985 να κατασκευάσουν την οικοδομή αναστήλωσης των Αγίων Αναργύρων και για σκεπή  τοποθέτησαν μια οριζόντια πλάκα τσιμέντου κάτι πολύ ασυνήθιστο για εκκλησίες. Παρ’ όλα αυτά η σκεπή ήταν άτεχνα κατασκευασμένη, με αποτέλεσμα να μπάζει υγρασία και να καταστρέφονται οι εικόνες και να διαβρώνονται  οι τοίχοι. Κάποια ημέρα του 1995 που βρέθηκε στο χωριό μας για μερικούς μήνες διακοπών από τον Καναδά ο ομογενής πατριώτης μας Δημήτριος Στάμος, χρηματοδότησε σε συνδυασμό και με άλλο έργο, την κατασκευή κεραμοσκεπής και την επίστρωση των τοίχων με αμμοκονίαμα(σοβάτισμα) και ελαιοχρωματισμό. Με αυτόν τον τρόπο λύθηκε οριστικά το πρόβλημα της υγρασίας και έκτοτε γίνεται λειτουργία κάθε χρόνο στη μνήμη των Αγίων Αναργύρων τη πρώτη Ιουλίου.

Το έργο αυτό έτυχε θερμής υποδοχής από όλους τους κατοίκους της Χρυσοπηγής και συγκεκριμένα οι ιδιοκτήτες των παραπλήσιων αγροκτημάτων Αντώνιος Γουρδούπης του Χρήστου και Ευστάθιος Γουρδούπης του Δήμου, παραχώρησαν δωρεάν στην εκκλησία  ένα μέρος από τα χωράφια τους να κατασκευαστεί  δρόμος που να συνδέει την εκκλησία με το κεντρικό δρόμο του χωριού...

Αθανάσιος Ν. Στάμος
Στοιχεία από το ανέκδοτο πόνημά μου
Μνήμες και θύμησες από την παραδοσιακή Σποδιάνα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου